Inleiding

Met trots presenteren wij u hierbij de laatste begroting uit onze collegeperiode, waarbij we terugkijken op het grotendeels succesvol realiseren van het Collegeprogramma 2014-2018. Ook sluiten we met een structureel positief meerjarenperspectief. Daarmee bieden wij het nieuwe college een goede basis om op voort te borduren.

Aan de laatste afronding van het collegeprogramma wordt nu gewerkt. Zo zijn de werkzaamheden voor de herinrichting van De Noord na de zomervakantie 2017 begonnen en zullen die binnen de collegeperiode zijn afgerond.

Het Meerpaal Plein is vernieuwd en levert daardoor aanzienlijk meer activiteit en daarmee levendigheid op en rond het plein. Ook het parkeerterrein van locatie Steenbergen is gerevitaliseerd en verhoogd de kwaliteit van de leefbaarheid in die omgeving.


Bron: Collegeprogramma 2014-2018

Met de transities ten aanzien van jeugd, participatie en zorg heeft de gemeente er vanaf 2015 een enorme extra taak bij gekregen, waarbij Dronten meerdere keren landelijk als één van de koplopers is uitgelicht. Ook uit de eerste evaluatie, bijna 2 jaar na de start, blijkt dat Dronten uitermate goed gepresteerd heeft.

Ten aanzien van een veiliger leefomgeving zijn meerdere initiatieven gestart, waarbij we Project Waaks en Burgernet uitlichten. Deze initiatieven tonen aan dat juist burgerparticipatie succesvol kan leiden tot een veiliger leefomgeving. Er is ook meer aandacht gekomen voor sportevenementen; zo is onder andere het Nederlands Kampioenschap tijdrijden voor wielerploegen weer terug in Dronten en bevestigt daarmee het imago van de gemeente: ‘Dronten geeft je de ruimte’.

Dronten speelt ook steeds meer een prominente rol binnen de Agrofood en weet dat vanuit de benadering van samenwerking tussen de vier O's (Onderwijs, Ondernemers, Overheid en Onderzoek) geleidelijk aan verder te ontwikkelen. Een koninklijk bezoek in 2017 aan één van de in  Dronten gevestigde innovatieve bedrijven in de Agrofood sector laat nog maar eens zien  hoe een bescheiden gemeente groots kan zijn.

In deze collegeperiode is veel naar verbinding gezocht met het onderwijsveld. De samenwerking heeft zich positief ontwikkeld. Resultaten van deze samenwerking zien we terug in het gestarte Bestuurlijke Overleg LEA (lokaal educatieve agenda) tussen onderwijsveld en de gemeente, maar ook in de realisatie van Het Perron (In één schoolgebouw het Almere college, Ichthus college samen met ROC Landstede) en de visie van het onderwijsveld op huisvesting in het centrum. Met de kleurrijke nieuwe "verantwoordingskrant" sinds 2 jaar laat ook Leerplicht en RMC zien, hoe ze samenwerken met het onderwijs, wat zij doen en wat de plannen voor de toekomst zijn.

De cultuurvisie (2015) en de latere aanvulling in het addendum (2017) heeft een nieuw perspectief gegeven op het gebied van kunst, cultuur en welzijn in Dronten. Uniek is de betrokkenheid van de raad, de cultuurinstellingen en bedrijven bij de totstandkoming van deze visie. Voor de verdere uitwerking worden de bewoners direct betrokken via de digitale weg (burgerpanel kunst en cultuur). Zo is samen met bewoners bijvoorbeeld gekozen voor een kunstwerk (de Ring) en een plek in Dronten west. De Meerpaal academie is een voorbeeld hoe steeds meer kunst en cultuur educatief onder de aandacht worden gebracht aan de jonge inwoner van Dronten. Dronten in historisch perspectief is met zijn mooie monumenten en erfgoed in woord en beeld gebracht in het "Monumenten magazine", maar ook via de toelichting bij erfgoed , via de Dronter tegels en de cultuurwandeling in de drie dorpen onder leiding van een gids.

Binnen het programma Duurzaam Dronten wordt gewerkt aan een duurzamer energiestelsel in de gemeente Dronten waarbij de inzet van fossiele brandstoffen vermeden wordt. De succesvolle onderdelen van de afgelopen jaren zullen in 2018 voortgezet worden. Dit zijn onder andere de gemeentelijke duurzaamheidsleningen, het verduurzamen van het gemeentelijk wagenpark en het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed. In 2018 zullen de resultaten van het onderzoek (naar aanleiding van de raad-motie) naar de verduurzaming van de sportaccommodaties uitgewerkt en uitgevoerd worden.Tevens zal de informatievoorziening naar de burgers en het bedrijfsleven verder vorm gegeven worden. Deze doelen en het gemeentelijke rol in het proces is vormgegeven in het klimaatbeleids-plan. Bij de behandeling van het klimaatbeleidsplan is een zelfstandige begroting opgenomen waarmee de werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden om de te bereiken doelen te realiseren.

De woningmarkt trekt aan waar we in Dronten, Swifterbant en Biddinghuizen van profiteren. Op initiatief van de gemeente is een ontwikkelende partij gevonden om op de locatie De Voor in Biddinghuizen woningen te realiseren voor bijzondere doelgroepen. Het project is in 2017 in de verkoop gegaan en zal bij succesvolle verkoop in 2018 worden uitgevoerd. Daarnaast volop aandacht voor de aanbesteding van het MFG 2 in Biddinghuizen en de voorbereiding van 1.000 m2 MFG en 30 sociale huurwoningen op de locatie De Kombuis te Swifterbant. Daarbij staan we voor een interactieve zoektocht met enkele stakeholders uit de kern naar mogelijke woninglocaties binnen Swifterbant waarvan de resultaten binnenkort worden gepresenteerd.

We stimuleren de woningmarkt met startersleningen. Er zijn starterswoningen gerealiseerd in De Graafschap in Biddinghuizen. Permanente bewoning werd mogelijk in Zuiderzee op Zuid en we realiseerden kunstgrasvelden voor Swift ’64 in Swifterbant.

Economisch gezien heeft Dronten zich versterkt door aan te sluiten bij de Regio Zwolle, met als resultaat een verstevigde economische basis en versterkte banden met het vaste land die leiden tot meer samenwerking over alle domeinen heen.

Deze korte terugblik - zeker niet uitputtend - op het Collegeprogramma 2014-2018 en de mijlpalen die we daar met elkaar in bereikt hebben laten zien dat er veel bereikt is. En dat kunnen we alleen maar door interactie en samenwerking met alle mensen die op enige wijze een verbinding hebben met Dronten. In welke rol zij ook betrokken zijn, als inwoners, bedrijf, vanuit een onderwijsinstellingen of andere overheid, sámen maken we Dronten!

Nadere toelichting op de begroting

Het beeld over de komende jaren is positief. Er wordt een vaste koers gevaren zonder structureel begrotingstekorten in het meerjarige perspectief. Kortom: een gezonde financiële huishouding. De reservepositie is ruim hoger dan de hiervoor gestelde norm. Provinciaal toezicht heeft aan onze financiële positie het afgelopen jaar de code groen toegekend. De verwachting voor de begroting 2018 is dat dit voortgezet wordt.

Macro economisch gezien trekt de economie sterk aan en is er bijvoorbeeld in het afgelopen jaar opnieuw sprake van een stijging van de huizenprijzen. Ook trekt de vrijetijdseconomie aan, wat goed kan zijn voor de gemeente Dronten met haar vele campings, evenementen en andere recreatieve mogelijkheden.

Ondanks deze voorzichtig positieve economische ontwikkelingen bestaat er voor gemeenten in het algemeen onzekerheid over de ontwikkelingen ten aanzien van de inkomende financiële stromen vanuit het rijk. Dit geldt zowel voor de basisuitkering vanuit de Algemene Uitkering als specifiek voor de inkomsten ten behoeve van het sociaal domein.

Als we kijken naar de beschikbare realisatiecijfers in het Sociaal Domein maken we ons zorgen over de ontwikkelingen binnen de Jeugdhulp. Zowel het gebruik als de kosten van de Jeugdhulp lijken meer te stijgen dat we in 2017 en 2018 hebben geraamd.
We zijn nog voorzichtig met het trekken van definitieve conclusies. Enerzijds, omdat de analyse van de data nog loopt, anderzijds omdat we slechts over een relatief korte periode betrouwbare sturingscijfers hebben. Uiteraard volgen we de ontwikkelingen op de voet; we verwachten dat we bij het opstellen van de jaarrekening een definitief beeld over 2017 hebben en op basis daarvan een actuele prognose voor 2018 kunnen geven.

Naar verwachting zullen in de toekomst keuzes moeten worden gemaakt over de invulling en intensiteit van dienstverlening vanuit de gemeente en participatie vanuit de samenleving, om een gezonde financiële huishouding te kunnen garanderen.

Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, proberen we steeds meer sámen met de samenleving op te trekken. Een optimale samenwerking met een goed gedoseerde mix van ontzorgen en participatie door die burger zelf. Hier ligt een maatschappelijke uitdaging voor de komende jaren, die we graag aangaan.

Dit vereist vanuit de kantoororganisatie een andere manier van denken en handelen; mede daardoor is in 2016 een organisatievernieuwing gestart. Waarbij zowel vernieuwing in de structuur als cultuur centraal staan, om zo samen te werken aan een toekomstbestendige -of eerder toekomstbehendige - organisatie.

Integriteit blijft een punt van aandacht. En dienstverlenende organisatie dient integer en transparant te zijn en dit is een onderdeel van de doorontwikkeling van de organisatie. Het aspect 'integriteit' wordt met regelmaat besproken met de medewerkers aan de hand van casussen.   

Binnen deze organisatievernieuwing zal ook gekeken worden hoe de transities in het sociaal domein kunnen worden ingebed in de organisatie, zodat het huidige programma met ingang van 1 januari 2018 onderdeel uitmaakt van de reguliere organisatie.   
In de transformatie van het Sociaal Domein werken we op basis van het programma
“Dronter Koers”. Daarbij werken we met onze partners samen om mensen ‘op hun behoefte afgestemde zorg’ te leveren. Daarbij sluiten wij graag aan op andere maatschappelijke initiatieven en zullen we na inbedding in de organisatie blijven zoeken naar participatie met alle betrokken personen en partijen die hier een rol in (zouden) kunnen spelen.

Hetzelfde geldt voor de Omgevingswet, waarvan de implementatie is uitgesteld en waarschijnlijk met 1 jaar tot 1 juli 2020.  Met de Omgevingswet wil de overheid de regels voor ruimtelijke plannen vereenvoudigen en samenvoegen, zodat het straks bijvoorbeeld makkelijker is om bouwprojecten te starten. Dit uitstel van implementatie van de Omgevingswet met minimaal 1 jaar geeft ons de ruimte om de gevolgen goed in beeld te brengen en het inregelen van een goede uitvoering van de Omgevingswet mee te nemen in de vernieuwing van de organisatie.

Wijzigingen in het restant van 2017

Dit document is opgesteld begin september. In de resterende maanden van 2017 is het mogelijk dat de gemeenteraad nog besluiten neemt, die financiële consequenties hebben. Zonder uitputtend te zijn, valt te denken aan onderwerpen die op basis van een PM-post in de kadernota zijn opgenomen. Wanneer de gemeenteraad in de komende maanden positief besluit over dergelijke voorstellen, zullen de financiële consequenties daarvan via een begrotingswijziging verwerkt worden.

Met veel genoegen presenteren wij u daarom hierbij de begroting 2018.

Nieuw beleid

De ambitie van de gemeente laat zich vertalen in het nieuwe beleid van de gemeente. Nieuw beleid verdelen we in ‘beleid met financiële gevolgen’ en ‘beleid zonder financiële gevolgen’. Het nieuwe beleid mét financiële gevolgen heeft betrekking op de onderwerpen genoemd in onderstaande tabel.

Begroting 2018-2021 - Nieuw beleid

2018

2019

2020

2021

Programma 0

2018

2019

2020

2021

0.1

I

Verkiezingsactiviteiten griffie

-10.000

0

0

0

0.2

I

Operatie BRP

-50.000

0

0

0

0.4

S

Hoog beschikbaar maken Mozard zaaksysteem

-17.100

-23.820

-23.820

-23.820

0.4

I

Doorontwikkeling kanaal www.dronten.nl

-30.000

0

0

0

0.4

I

Implementatie informele aanpak

-30.000

-20.000

0

0

0.4

S

Applicatie contract- en leveranciersmanagement

-17.500

-17.500

-17.500

-17.500

0.4

I

Applicatie contract- en leveranciersmanagement

-20.000

0.4

S

Functionaris gegevensbescherming, Juridische zaken

-80.000

-80.000

-80.000

-80.000

0.4

S

*Dekking stelpost overhead voor Juridische zaken

80.000

80.000

80.000

80.000

0.4

S

Capaciteitsuitbreiding i.v.m. herinrichting afdeling Informatiemanagement

-112.000

-112.000

-112.000

-112.000

0.4

S

Capaciteitsuitbreiding i.v.m. herinrichting afdeling Informatiemanagement, dekking stelpost overhead

-80.000

-80.000

-80.000

-80.000

0.4

S

*Dekking stelpost overhead voor IM

80.000

80.000

80.000

80.000

0.4

S

Sociale zaken digitalisering archief, archiefmedewerker

-80.000

-80.000

-80.000

-80.000

0.4

S

*Dekking stelpost overhead voor DIV

80.000

80.000

80.000

80.000

0.4

S

Extra 0,5 FTE voor HT en verbeterslag Financiën

-40.000

-40.000

-40.000

-40.000

0.4

S

Doorontwikkeling ambtelijke organisatie

0

0

0

0

0.4

I

Vervanging vaste telefoontoestellen door mobiel (€ 45.000, 3 jaar afschrijving)

-16.000

-16.000

-16.000

0

0.4

I

Beveiligingsmaatregelen gemeentehuis

-38.500

0

0

0.4

I

Onderzoek naar realisatie het Nieuwe Werken

-25.000

0

0

0

0.4

I

IBP 2017-2021 projecten, incidentele kosten

-248.200

0

0

0

0.4

S

IBP 2017-2021 projecten, structurele kosten

-62.550

-62.550

-62.550

-62.550

0.4

I

Intranet incidenteel

-35.000

0

0

0

0.4

S

Intranet structureel

-10.000

-10.000

-10.000

-10.000

0.64

S

Precariobelasting

-100.000

-200.000

-300.000

-400.000

Totaal Programma 0

-861.850

-501.870

-581.870

-665.870

Programma 1

2018

2019

2020

2021

1.1

S

Vakbekwaamheid, veiligheidsregio

0

0

0

0

Totaal Programma 1

0

0

0

0

Programma 2

2018

2019

2020

2021

2.1

I

Fietspad passage Dronten

-38.000

0

0

0

2.1

S

Herinrichting Walvisstraat, De Zuid en omgeving

-95.000

-146.000

-144.000

-142.000

2.1

I

Afwaarderen 2de deel Morinel

-57.000

0

0

0

2.1

S

Overige verkeersmaatregelen ter land

-30.000

-30.000

-30.000

-30.000

2.1

S

Drie watertappunten

-2.790

-3.276

-3.222

-3.168

2.1

I

Solarbanken inclusief WiFi HotSpots

-11.000

0

0

0

Totaal Programma 2

-233.790

-179.276

-177.222

-175.168

Programma 3

2018

2019

2020

2021

3.1

I

Doorontwikkeling WiFi centrum Dronten

-5.000

0

0

0

3.2

S

Personele inzet Agro en Food

-40.000

-40.000

-40.000

-40.000

3.2

I

Werkbudget SEA

-75.000

-75.000

0

0

3.2

I

Sociaal economische visiemaatregelen

-275.000

0

0

0

3.2

I

Gebiedsagenda

-100.000

0

0

0

Totaal Programma 3

-495.000

-115.000

-40.000

-40.000

Programma 4

2018

2019

2020

2021

Geen onderwerpen voor dit programma.

0

0

0

0

Totaal Programma 4

0

0

0

0

Programma 5

2018

2019

2020

2021

5.3

S

Uitvoering Cultuurvisie 2017

-20.000

-20.000

-20.000

-20.000

5.3

I

Subsidie 100 jaar Zuiderzeewet

-15.000

0

0

0

Totaal Programma 5

-35.000

-20.000

-20.000

-20.000

Programma 6

2018

2019

2020

2021

6.5

S

Werkplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt binnen de gemeentelijke organisatie

-100.000

-100.000

-100.000

-100.000

Totaal Programma 6

-100.000

-100.000

-100.000

-100.000

Programma 7

2018

2019

2020

2021

7.1

S

Volksgezondheid /GGD

-20.000

-20.000

-20.000

-20.000

7.5

S

Aanleg grafkelders

-1.467

-2.240

-2.213

-2.187

Totaal Programma 7

-21.467

-22.240

-22.213

-22.187

Programma 8

2018

2019

2020

2021

8.1

I

Programma Omgevingswet Programmamanager

-80.000

-80.000

0

0

8.1

I

Programma Omgevingswet Ondersteuning projectteam

-25.000

-25.000

0

0

8.1

I

Programma Omgevingswet Adviezen DSO

-50.000

-50.000

-50.000

0

8.1

I

Programma Omgevingswet Opleidingen en trainingen

-20.000

-20.000

-20.000

0

8.1

I

Programma Omgevingswet Aanpassingen lijn

-20.000

-20.000

-20.000

0

8.1

I

Ontwikkelingsplan Hanzekwartier

0

0

0

0

8.3

I

Wooncampagne/ Marketing wonen

-75.000

-75.000

-75.000

0

8.3

I

GEO-visie Planinformatie

-25.000

0

0

0

8.3

I

GEO-visie RSGB

-25.000

0

0

0

Totaal Programma 8

-320.000

-270.000

-165.000

0

Financiële beschouwing

De Programmabegroting (kaderstellend) is een uitvoeringsdocument van de Kadernota (richtinggevend) waar onder andere de acties van het nieuwe beleid voor het desbetreffende jaar nader zijn uitgewerkt.

Nieuw financieel meerjarenbeeld

Onderstaande tabel geeft het nieuwe structurele begrotingsresultaat weer:

Structureel begrotingsresultaat 2018-2021

2018

2019

2020

2021

Primitieve begroting

Voorlopige begroting 2018

70.559

928.881

331.920

1.623.728

Kadernota 2018

Kadernota 2018 effect financieel perspectief 2018-2021

-2.196.817

-1.340.110

-1.201.083

-832.057

Effect perspectief door verschillen tov aanbieding Kadernota 2018

76.767

50.200

533

-284.133

Resultaat moties en amendementen Kadernota 2018

-33.790

-3.276

-3.222

-3.168

Voortgangsrapportage 2017

Voortgangsrapportage 2017 effect financieel perspectief 2017-2021

787.007

1.008.210

862.902

960.099

Begroting 2018

Begroting 2018 effect financieel perspectief 2018-2021

-558.525

-752.379

-829.332

-673.453

Stand begrotingsresultaat inclusief incidentele mutaties

-1.854.799

-108.474

-838.282

791.016

Waarvan incidentele mutaties

Totaal Incidentele mutaties na vaststelling Kadernota 2018

3.030.823

782.000

1.527.378

25.600

Incidentele mutaties in de voortgangsrapportage 2017

420.000

148.000

120.000

0

Incidentele mutaties in de Begroting 2018

137.000

-50.000

0

0

Meerjarig structureel begrotingsresultaat

1.733.024

771.526

809.096

816.616

Het meerjarig financieel perspectief voor Dronten is goed te noemen. De financiële positie is onder andere gebaseerd op de laatste gegevens uit de meicirculaire 2017 gemeentefonds.

Voor 2018 zal de totale lastendruk voor de huishoudens dalen ten opzichte van 2017. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de aan de raad voorgestelde daling van het tarief voor afvalstoffenheffing.

Grootste financiële verschillen ten opzichte van de Voortgangsrapportage 2017

Door de commissie BBV is een wijzigingsbesluit opgenomen in verband met de onderlinge vergelijkbaarheid , dat gemeenten met een uniforme systematiek gaan werken betreffende het berekenen van rentekosten. In de begroting 2018 is voor de gemeente Dronten hierdoor een verlaging van de interne omslagrente meegenomen (van 4% naar 3%).
Dit heeft een negatief structureel effect (van € 380.000 voor 2018, en van € 440.000 voor 2019 t/m 2021).

Daarnaast heeft de accountant bij de controle van de jaarrekening 2016 vastgesteld dat wij onterecht inflatie toevoegen aan voorzieningen. Dit is niet toegestaan voor voorzieningen die niet gevormd zijn voor onderhoud. Bij de opstelling van deze Begroting 2018 is dit gecorrigeerd. Dit heeft een positief structureel effect (meerjarig € 200.000).

Door de gewijzigde herziene BBV-wetgeving dienen alle investeringen te worden geactiveerd. Alle investeringen met maatschappelijk nut zijn bij de opstelling van deze begroting 2018 geactiveerd. Dit heeft een negatief structureel effect. (Van € 178.000 voor 2018, € 276.000 voor 2019, € 348.000 voor 2020 en van € 127.000 voor 2021).

Bij de uitwerking van Kadernota 2018 is er voor 2021 een correctie van de kapitaallasten noodzakelijk gebleken. Dit geeft een incidenteel nadeel in het jaar 2021 van €280.000.

Dekkingsvoorstel

De begroting is meerjarig structureel sluitend en daarom is een dekkingsvoorstel niet nodig.

De uitkomsten van de septembercirculaire gemeentefonds zijn ten tijde van het schrijven van deze aanbiedingsbrief niet bekend. In deze circulaire worden o.a. de laatste consequenties van het rijksbeleid (miljoenennota) voor gemeenten vertaald. Steeds meer tekenen zijn er van een verbeterende economische situatie. Wellicht worden deze positieve signalen meegenomen in de septembercirculaire 2017.

Begroting vaststellen

Als extra service bieden we de Begroting 2018 aan via een webpublicatie vanuit Lias. Via de volgende link is deze te raadplegen.

http://dronten.begroting-2018.nl

Programmaplan

In deze begroting treft u de programma’s aan evenals het overzicht algemene dekkingsmiddelen en de raming voor onvoorziene uitgaven. Binnen het programmaplan is het geheel van de ramingen van de begroting 2018 en volgende jaren opgenomen. Met de vaststelling van het programmaplan geeft de raad aan, welke speerpunten er zijn en op welke wijze deze worden bereikt (d.w.z. uitgevoerd door het college), welke middelen daarvoor beschikbaar zijn en uit welke bronnen deze middelen zullen worden verkregen.

Paragrafen

In de paragrafen worden onderwerpen behandeld, die van belang zijn voor het inzicht in de financiële positie van de gemeente. De paragrafen bevatten de beleidsuitgangspunten van beheersmatige activiteiten.
Door vaststelling van de paragrafen worden de beleidsuitgangspunten, die ten grondslag liggen aan de beheersmatige activiteiten, door u vastgesteld.

Vermogenspositie gemeente

Bij de vermogenspositie van de gemeente gaat het met name om de stand van de Algemene reserve. Het beleid voor deze reserve is verwoord in de nota reserves en voorzieningen die in juni 2016 is vastgesteld.

Ook in de paragraaf weerstandsvermogen in deze programmabegroting wordt een nadere toelichting gegeven op de vermogenspositie van de gemeente waarin ook de financiële kengetallen zijn opgenomen. De stand van de Algemene reserve bedroeg op 1 januari 2017 (stand jaarrekening 2016 na bestemming) ruim 54 miljoen euro. In de nota reserves en voorzieningen is als norm vastgelegd dat de gemeentelijke risicobuffer tenminste 10% van de gemeentelijke exploitatie moet bedragen. Met een exploitatiebegroting van € 117 miljoen euro in 2018 moet de buffer dus minimaal € 11,7 miljoen zijn. De Algemene reserve is ruim hoger dan deze norm.

Door deze ruime reservepositie is de gemeente ook voor de toekomst in staat om de nodige tegenvallers op te vangen en mogelijk nieuwe ontwikkelingen vorm te geven.

Slot

Dit is de vierde begroting die het college in deze raadsperiode aan de raad aanbiedt. Wij vertrouwen erop dat u met deze begroting een goed begrotingsbesluit kunt nemen voor het komende jaar.

Dronten, 26 september 2017

Het college van Dronten,

mr. D.G.C. van der Spek   

mr. A.B.L. de Jonge

secretaris

burgemeester